Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2006

"τοις βασιλεύσι* πάτερ μου, μεταξύ μας είμαστε..."


... τάδε έφη Χρυσούλα Διαβάτη, στο ρόλο της Φλώρας στους "Δύο Ξένους" των Ρήγα- Αποστόλου από το 1997. Τότε νόμιζα οτι η ατάκα ήταν απλώς μέρος της καρικατούρας. Ξέρετε, της καρικατούρας που άναβε καντήλι σε μια εικόνα της Φρειδερίκης στο προσκεφάλι της.

Αν και υπέθετα οτι υπήρχαν άνθρωποι που υποστήριζαν το να παραμείνει το τροπάριο "νικάς τοις βασιλεύσι" δεν ήξερα οτι ήταν ολόκληρο θέμα στην Ελλάδα της εποχής. Πού να ξέρω λοιπόν οτι εκτός από την Κύπρο, όπου δεν είχαμε ποτέ μονάρχες [πέρα ίσως του Μακαρίου] υπάρχουν και αλλού Ορθόδοξοι που ακόμα προσεύχονται για την νίκη των... βασιλέων.

Κι όμως, σε εγκαίνια στην Αστόρια την περασμένη εβδόμαδα έτυχε να το ακούσουμε κι αυτό. 'Οταν ήρθε η ώρα του "Σώσων Κύριε τον λαό σου", ο παπάς έκανε σήμα στον κόσμο να ψάλλουνε όλοι μαζί.

Φανταστείτε τη σκηνή- ένα δωμάτιο γεμάτο τίγκα με ομογενείς να αρχίζει ξαφνικά να ψάλλει "νικάς τοις βασιλεύσι"... Σαν αριστερίζων νέος μπορώ να πω οτι εσηκώστην η τρίχα μου, ένιωσα λες και ήμουν σε παράνομη συγκέντρωση φιλοβασιλικών. Κοίταγα γύρω μου να δω από πού θα πεταγόντουσαν οι Χίτες να με στείλουν εξορία στις βραχονησίδες.

Βέβαια η απόφαση της Εκκλησίας της Ελλάδας να αλλάξει το τροπάριο όταν αυτό ψάλλεται εκτός ναών δεν νομίζω να καλύπτει την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αμερικής. Όταν όμως οι ομογενείς επιμένουν τόσο έντονα να είναι κοντά και να ακολουθούν τις εξελίξεις στη Μητέρα Πατρίδα, τότε πώς τους ξέφυγε αυτή η εξέλιξη; Δεν ξέρω, απλά ρωτάω.

Για το θέμα αυτό έγραψε το 1998 ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιερόθεος. Το ίδιο το κείμενο αξίζει μια ανάγνωση μια και ο Ναυπάκτου δίνει πολύ καλά επιχειρήματα για την κατάργηση του "βασιλεύσι". Θα παραθέσω μόνο ένα μικρό χαρακτηριστικό κομμάτι [τα italics δικά μου]:
Οι σύγχρονοι άρχοντες δεν κυβερνούν τον λαό με την θεολογία, αλλά με την κοινωνιολογία, οπότε γίνεται διάκριση μεταξύ καπιταλιστικών, σοσιαλιστικών και φιλελευθέρων τρόπων διοικήσεως της Πολιτείας. Επομένως, οι σύγχρονοι άρχοντες είναι πολύ διαφορετικοί από τους παλαιούς. Άλλαξε σήμερα το πνεύμα του πολιτειοκρατικού συστήματος διοικήσεως. [...]
Οι βάρβαροι της εποχής εκείνης είναι οι ίδιοι με τους βαρβάρους της εποχής μας; Δεν γνωρίζω ποιούς θα κληθούμε να ονομάσουμε σήμερα βαρβάρους και να προσευχόμαστε εναντίον τους. Μπορούμε σήμερα να ονομάζουμε βαρβάρους; [...]
Σίγουρα το τροπάριο αυτό δεν είναι μια ιστορική ανάμνηση, αλλά μια προσευχή. Επομένως, τί θα κάνουμε όταν κληθούμε να προσευχόμαστε για τους άρχοντες, εναντίον των βαρβάρων σε περίοδο δικτατορίας, ή όταν η χώρα μας βρεθή υπό ξενική κατοχή; Ποιούς θα εννοούν οι Χριστιανοί στην Τουρκία ως βασιλείς, οι οποίοι Τούρκοι άρχοντες θα συστρατευθούν εναντίον των δικών τους βαρβάρων.
Ποιούς εννοεί η Ομογένεια σαν "Βασιλείς"; Σιγούρα κανέναν, πράγμα το οποίο κάνει τις συγκεκριμένες λέξεις τουλάχιστον αναχρονιστικές. Από πολιτικής άποψης δεν υπάρχει φυσικά θέμα- από θρησκευτικής όμως; Ας το κοιτάξουν οι θρησκευόμενοι λοιπόν... Εγώ ο αριστερίζων θα συνεχίσω σε λειτουργίες της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας να ψέλλω "τοις ευσεβεύσι". Ίσως και σε αυτές της Κυπριακής Ορθόδοξης Εκκλησίας γιατί είναι καιρός και εμείς να αφήσουμε τους βασιλιάδες και να προχωρήσουμε επιτέλους στον επόμενο αιώνα.

*[Ευχαριστίες στην φίλη Τταλού για τη διόρθωση!]

13 σχόλια:

Ttallou είπε...

Τοις βασιλεύσι και ευσεβεύσι θες να πεις.
Δες κι αυτό. Δώρο σ' ένα θείο μου για το γάμο του, το '74!

nekatomenos είπε...

είδα τζαι εγώ τέθκοια... κομμουνιστής ο θείος σου; :Ρ

Ttallou είπε...

Αν ήταν κομμουνιστής δε φαντάζομαι να διατηρούσε το ποτήρι για 30 χρόνια (μάλλον θα το 'σπαγε στο κεφάλι του δωρητή)!
Δεξιός ήταν, και φαντάρος στα τανκ του Πολυτεχνείου...

zappa είπε...

ouaou

drakouna είπε...

Που να δεις ακόμα ποτήρια από το coronation της Ελισάβετ και το γάμο Καρόλου-Νταιάνας (στην Κύπρο πάντα):)

zappa είπε...

kala ekei milame gia apisteyto gelio:P

Ttallou είπε...

Έχω δει.
Και μάλιστα σε δημοτικό κτίριο της Λευκωσίας!
Ελεεινές ώρες ώρες οι προσκολλήσεις του έθνους...

sexandthenotsuchabigcity είπε...

haha thimoume pou epia romi kai oula eixan tin fatsa tou papa pano

alopos etroan pou pano touis toutoi ouloi sta souvenir shops pou epethane, dioti eprepe na petaxoun oulo to emporevma kai na tiposoun kainouria fatsa pano

Ανώνυμος είπε...

That's a great story. Waiting for more. divorces in kentucky Aloe in eczema Brownsville dentists Fitness equipment pilates gym inbound call center yasmin birth control pill with dsrp State of the art permanent hair removal

Ανώνυμος είπε...

Wonderful and informative web site. I used information from that site its great. » »

Ανώνυμος είπε...

Cool blog, interesting information... Keep it UP Rim patent suit patent invention 1997 porsche 993 turbofor sale

Ανώνυμος είπε...

Το μεγάλο λάθος είναι ότι νόμιζες αγαπητέ μου ότι η ομογένεια έχει την αρρώστια της κομματικοποίησης. Άνοιξε το λεξικό του Δορμπαράκη για να δεις την έννοια της λέξεως βασιλιάς όπως και δες την αρχαιοελληνική και βυζαντινή έννοια βασιλιάς καμία σχέση με την ξενόφερτη βασιλεία.

nekatomenos είπε...

Αυτό που λες είναι ενδιαφέρον και θα το κοιτάξω αλλά δεν είμαι σίγουρος τι εννοείς. Υπήρξε θέμα στην Ελλάδα για την συγκεκριμένη λέξη και αν οχι γιατί αλλάχτηκε;

Δεν ξέρω όμως, έχω προσέξει μια κάποια κομματικοποίηση στα όργανα της ομογένειας, δεν έχουν οι άνθρωποι ανοσία στην πολιτική. Ο πολλύς κόσμος ίσως αδιαφορεί, αλλά αυτό δεν συμβαίνει και στην Ελλάδα;